Δηλώνει ερωτευμένος με την αρχαιοελληνική ιστορία και συνάμα εκφράζει την αποστροφή του για τους πολιτικούς και το χρήμα. Ο νικητής του βραβείου Balkanika 2008, σέρβος συγγραφέας, μεταφραστής και εκδότης, Βλάντισλαβ Μπάγιατς μοιράστηκε τις σκέψεις του για τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την πολιτική κατά τη χθεσινή παρουσίαση του βιβλίου του “Ο Μέγας Αλέξανδρος στη γη των Κελτών” στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.

Εφτασε ο Μέγας Αλέξανδρος στη γη των Κελτών; Μπορεί να μην κινήθηκε προς τον μακρινό βορρά, έφτασε ωστόσο στο Βελιγράδι την εποχή που η σημερινή πρωτεύουσα της Σερβίας λεγόταν Σιγγιδώνα και κατοικούνταν από κέλτικα φύλα. Αυτό εξιστορεί στο φιλοσοφικό μυθιστόρημά του (ο πρωτότυπος τίτλος είναι “Ο δρυίδης από τη Σιγγιδώνα”) ο 56χρονος συγγραφέας.
“Αν διαβάσετε σε βάθος τον βίο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, θα διαπιστώσετε ότι εμφανίζεται κάποιος δρυίδης, δηλαδή κάποιος κέλτης σοφός, σε σημαντικές στιγμές. Εμφανίζεται και τη στιγμή του θανάτου του. Γιʼ αυτό, νομίζω, μας είναι άγνωστος ο τόπος ταφής του Αλεξάνδρου”, σημείωσε, προσθέτοντας ότι δεν ήταν ιδεαλιστική η δική του προσέγγιση στην προσωπικότητα του μακεδόνα στρατηλάτη. “Θεωρώ ότι δεν μπορεί να ήταν μόνο μαχητής. Δεν μπορώ, όμως, να το τεκμηριώσω”.
Σύμφωνα με την έρευνα του συγγραφέα, ο Μέγας Αλέξανδρος δεν κινήθηκε προς βορρά, διότι, “ενώ ήταν λαμπρός ηγέτης, φοβόταν τους Κέλτες, που είχαν τα ίδια σχέδια με αυτόν: να κινηθούν προς την Περσία. Ως σώφρων πολιτικός πήγε στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται το Βελιγράδι και συμμάχησε με τους Κέλτες, προτείνοντάς τους να πάψουν να είναι νομάδες και να εγκατασταθούν εκεί μόνιμα”. Το μυθοπλαστικό κομμάτι της ιστορίας του αφορά, όπως είπε, τη φιλία του Μεγάλου Αλεξάνδρου με τον δρυίδη. “Αρχισα να μελετώ την αρχαιοελληνική ιστορία γιατί την είχα ερωτευτεί.  Όταν είσαι ερωτευμένος, κάνεις λάθη, για τα οποία δεν έχεις καν συναίσθηση”.

Διαδικασία αυτοΐασης
Ο Βλάντισλαβ Μπάγιατς χαρακτήρισε τη συγγραφή του βιβλίου διαδικασία αυτοΐασης. “Δεν είχα απάντηση στο ερώτημα, γιατί έγιναν οι πόλεμοι στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Η ιστορία δεν μου έδωσε την απάντηση, αλλά με βοήθησε να καταλήξω σε έναν τρόπο σκέψης, για να αναλύσω τις σημερινές καταστάσεις”, σημείωσε. “Οι Κέλτες τότε θεωρούνταν βάρβαροι και οι  Έλληνες ανώτερος πολιτισμός. Για να συγκρίνω τους δύο πολιτισμούς, δεν κινήθηκα στην κάθετη γραμμή της ιστορίας καλύτερος – χειρότερος αλλά στην οριζόντια, που τους εκλαμβάνει ως διαφορετικές εκφάνσεις του ίδιου θέματος. Αυτό με έκανε να πιστεύω ότι το μεγαλύτερο λάθος που οδήγησε στον πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία ήταν η άρνηση στον άλλον του δικαιώματός του να σκέφτεται διαφορετικά”. Ο σέρβος συγγραφέας αναφέρθηκε και στην άρνησή του να υπηρετήσει στον στρατό, “γιατί δεν ήθελα να πολεμήσω ενάντια σε δικούς μας ανθρώπους στη διάρκεια των εμφυλίων”.
Ο ίδιος τόνισε ότι δεν εκφράζεται με πολιτικούς αλλά με φιλοσοφικούς και ψυχολογικούς όρους. Εντούτοις, πιστεύει ότι το σημερινό πολιτικό σκηνικό έχει ένδεια από προσωπικότητες όπως αυτές του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του δρυίδη, του Αριστοτέλη. “Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν άτομα. Ξεχνάμε ότι οι ενώσεις εδράζονται στο άτομο. Αν δεν υπάρχουν λαμπρά άτομα, δεν υπάρχουν λαμπρές συλλογικότητες”, διαπίστωσε, προσθέτοντας ότι “ενίοτε οι πολιτικοί πρέπει να ακούν τους λογοτέχνες”. Το επόμενο βιβλίο του, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά, είναι το βραβευμένο με το Balkanika “Χαμάμ Βαλκάνια”.