Σκοπιανό : Ακόμη μια αποτυχία Νίμιτς

Μετά από δεκαοχτώ χρόνια μεσολάβησης του ΟΗΕ, η λύση φαίνεται πως είναι ακόμη μακριά…

in Greece, Macedonian news, skopje / by Stern / on September 19, 2013 at 6:53 pm /

του Σωτήρη Σιδέρη

Το νέο διπλωματικό Βατερλό στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ είχε ως κεντρικό πρωταγωνιστή τον ειδικό απεσταλμένο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, παρά το γεγονός ότι η απόρριψη και της τελευταίας πρότασης του προκάλεσε ανακούφιση τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκόπια και πλέον, μετά από δεκαοχτώ χρόνια, η μεσολάβηση του διεθνούς οργανισμού βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα.

Ο κ. Νίμιτς που ήταν αρνητικός πρωταγωνιστής και στις προηγούμενες προτάσεις, κυρίως στην πρόταση του 2005, όταν εισήγαγε στη διαπραγμάτευση θέματα γλώσσας και έθνους ( τα οποία έθεταν Σκοπιανοί), αποδείχθηκε εντελώς ανεπαρκής στο χειρισμό της εντολής του διεθνούς οργανισμού, καταθέτοντας ιδέες που εκ των προτέρων ήταν σίγουρο ότι θα απορριφθούν. Έτσι φτάσαμε στη γελοία « ιδέα» για την « Άνω Δημοκρατία της Μακεδονίας» , στην οποία μπήκε ταφόπλακα κατά την επίσκεψη Νίμιτς στην Αθήνα και στα Σκόπια στις 9 και 11 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα, αν και στο παρασκήνιο είχε ήδη απορριφθεί.

Είναι βέβαιο ότι στη συνέχεια θα γίνουν απόπειρες να πολιτικοποιηθεί η διαδικασία, δηλαδή να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ονομασίας σε νέο διαπραγματευτικό πλαίσιο και όχι στο πλαίσιο του ΟΗΕ, αλλά υπό την « αιγίδα» του. Το αδιέξοδο που έχει προκληθεί δε στενοχώρησε ιδιαίτερα ούτε το Ν.Γκρούεφσκι, ο οποίος εμμένει στη συνταγματική ονομασία, ούτε τον Αντώνη Σαμαρά, την προσωπική θέση του οποίου δεν την γνωρίζουμε γιατί δεν την έχει ανακοινώσει ποτέ.

Το γεγονός ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός στηρίζει τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων δε σημαίνει ότι στηρίζει και το περιεχόμενο τους, δηλαδή μια σύνθετη ονομασία. Κατά συνέπεια, το ναυάγιο της τελευταίας πρωτοβουλίας Νίμιτς αποτελεί πολιτικό σωσίβιο και για τον Έλληνα πρωθυπουργό και για τον ομόλογο του της ΠΓΔΜ.

Παρ’όλα αυτά το πρόβλημα παραμένει στο ακέραιο για τη χώρα και όσο δεν επιλύεται θα είναι τροχοπέδη στη βαλκανική πολιτική της Ελλάδας. Στο πλαίσιο της ΕΕ, η Αθήνα μπορεί ίσως να το χειριστεί πιο αποτελεσματικά, ενώ είναι αμφίβολο αν αυτό μπορεί να γίνει και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, καθώς επισήμως στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας του Μαΐου του 2014 θα υπάρξει θέμα διεύρυνσης με πιθανή πρόσκληση προς τα Σκόπια . Σημειώνεται, ωστόσο, ότι , σύμφωνα με έγκυρες πηγές κατά τη συνάντηση Ομπάμα - Σαμαρά στο Λευκό Οίκο ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν έκανε καμία νύξη, γεγονός που προκάλεσε ικανοποίηση στην ελληνική διπλωματία, χωρίς αυτό να προδικάζει και το κλίμα στο ΝΑΤΟ.

Η έκθεση πρόοδου

Προς το παρόν ορισμένες χώρες της ΕΕ συνεχίζουν να δίνουν μάχες χαρακωμάτων στις Ομάδες Εργασίας ή στα Συμβούλια. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, που έχει ξεκινήσει η προετοιμασία για τη σύνταξη των εκθέσεων προόδου για όλες τις χώρες που συνδέονται με την ΕΕ και επιθυμούν την ένταξη τους, όπως η Τουρκία και η ΠΓΔΜ, και θα παρουσιαστούν τον επόμενο μήνα, υπάρχει θετικό κλίμα για τα Σκόπια, με εξαίρεση την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, οι οποίες δεν υποστηρίζουν το να δοθεί στην ΠΓΔΜ καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας την περασμένη εβδομάδα, σε σύσκεψη της Ομάδας Εργασίας για τα Δυτικά Βαλκάνια ( COWEB) στο πλαίσιο του Συμβουλίου της ΕΕ, η ΠΓΔΜ εκθειάστηκε από ορισμένους αξιωματούχους για την « πρόοδο που σημειώνει» ωστόσο σε αντίθετη κατεύθυνση κινούνται οι Έλληνες και οι Βούλγαροι διπλωμάτες.

Η εκπρόσωπος της Βουλγαρίας στην COWEB αντέδρασε έντονα, ισχυριζόμενη πως η ΠΓΔΜ βρίσκεται σε μεγάλη πολιτική κρίση, ότι στη χώρα υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα και ότι αποφεύγει να ολοκληρώσει τη συμφωνία καλής γειτονίας με τη Βουλγαρία, ενώ τήρησε αρνητική στάση στο ενδεχόμενο να δοθεί στην ΠΓΔΜ καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Ο Επίτροπος για τη Διεύρυνση, Στέφαν Φούλε, θέλει να αναβαθμιστεί η ΠΓΔΜ, πιεζόμενος ενίοτε από τις ΗΠΑ, την Αγγλία και άλλες χώρες, εντούτοις υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις ακόμη και από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, που βλέπει ότι η υπό τον Γκρούεφσκι ηγεσία οδηγεί τα Σκόπια σε επικίνδυνα μονοπάτια, καθώς οξύνεται το πρόβλημα Δημοκρατίας , ενώ και η οικονομία γίνεται όλο και πιο προβληματική. Υπό το πρίσμα αυτό έχει ενδιαφέρον να δούμε ποια εισήγηση θα κάνει ο κ.Φούλε στην έκθεση του για την ΠΓΔΜ.

Σωτήρης Σιδέρης , «Ακόμη μια αποτυχία Νίμιτς» , περ. ΕΠΙΚΑΙΡΑ ,τ.χ. 205 , Σεπτέμβριος 2013 , σελ. 52-53