Ο Γκρούεφσκι τα παίζει όλα για όλα

«Έκαψε» το χαρτί Τραμπ και οδηγεί την ΠΓΔΜ στα άκρα

in newspapers, skopje / by Stern / on March 4, 2017 at 7:03 pm /

Ο πρώην πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ τα παίζει όλα για όλα. Σχεδόν τρεις μήνες μετά τις εκλογές αρνείται, παρά τις πιέσεις της ΕΕ, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, να οδηγηθεί το VMRO-DPMNE στην αντιπολίτευση και να δοθεί η εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης πλειοψηφίας του Ζόραν Ζάεφ με τα τρία από τα τέσσερα αλβανικά κόμματα, επιμένοντας να πάει η χώρα σε νέες εκλογές.

Και αυτό γιατί φοβάται ότι πέραν της απώλειας της εξουσίας πολλοί από τους συνεργάτες του μπορεί σύντομα να πάρουν τον δρόμο της φυλακής για μια σειρά από σοβαρά σκάνδαλα, τα οποία αγγίζουν και τον ίδιο και μπορεί να τον οδηγήσουν έπειτα από 10 χρόνια πρωθυπουργίας ακόμη και εκτός της πολιτικής σκηνής.

Σενάρια

Επειδή κάποιοι ίσως βλέπουν και ένα είδος ουκρανικού σεναρίου στην ΠΓΔΜ, με τη ρητορική του μίσους να ξανάρχεται στη δημόσια ζωή της, τους εθνικιστές του VMRO-DPMNE να κατεβαίνουν με άγριες διαθέσεις στους δρόμους για να «προστατεύσουν» τη χώρα και δημοσιογράφοι και ΜΜΕ να γίνονται στόχοι επιθέσεων, η ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι, φεύγοντας το βράδυ της Πέμπτης από τα Σκόπια έσπευσε να νουθετήσει και να προειδοποιήσει το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας της γειτονικής χώρας. Όλοι οι πολιτικοί ηγέτες, όπως είπε, έχουν ευθύνη να χαμηλώσουν τη ρητορική τους και να μην επιτρέψουν η κατάσταση να εξελιχθεί σε μια εθνική αντιπαράθεση και με γεωπολιτικές συγκρούσεις. «Υπάρχει μια πολύπλοκη χώρα και μια σύνθετη περιοχή και δεν χρειαζόμαστε μια φωτιά», ήταν το μήνυμα που έστειλε τόσο στην πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ όσο και σε γείτονές της και κυρίως στους ηγέτες της Αλβανίας και του Κοσόβου.

Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην ΠΓΔΜ, Τζες Μπέλεϊ, βρέθηκε στο στόχαστρο της ηγεσίας του VMRO-DPMNE από την επομένη των πρόσφατων εκλογών της 11ης Δεκεμβρίου, όταν κατηγορήθηκε για παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας. Και ότι μαζί με άλλους πρέσβεις χωρών της ΕΕ πίεζαν ώστε να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις και να επαναληφθεί η εκλογική διαδικασία λόγω παρατυπιών που είχαν καταγραφεί σε κάποια εκλογικά τμήματα.

Οι διαδηλωτές του VMRO-DPMNE που πολιορκούσαν επί μέρες το κτίριο όπου συνεδρίαζε η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή κρατούσαν πανό τα οποία έγραφαν «Τζες Μπέλεϊ, κάτω τα χέρια από τη χώρα», ενώ σε αντιδιαστολή έστελναν την… αγάπη τους και εξέφραζαν ικανοποίηση για τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Στο διάστημα που ακολούθησε οι επιθέσεις από στελέχη του VMRO-DPMNE πολλαπλασιάστηκαν, με κάποιους από αυτούς να κατηγορούν τον Τζ. Μπέλεϊ ότι έχει στενές σχέσεις με τον Τζορτζ Σόρος και την «Ανοιχτή Κοινωνία». Επίσης τον καλούσαν να ετοιμάζει τις τσάντες του, γιατί τώρα που εκλέχθηκε ο Τραμπ θα αντικατασταθεί, όπως έλεγαν.

Παράλληλα υπήρξε μια κινητοποίηση των εθνικιστών αποδήμων στις ΗΠΑ, καθώς και του λόμπι της ΠΓΔΜ στο Κογκρέσο των ΗΠΑ σε μια προσπάθεια να τεθεί θέμα Τζ. Μπέλεϊ. Ετσι κάποιοι Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές, όπως οι Κρίστοφερ Σμιθ και Μάικ Λι, εμφανίστηκαν να ζητούν έρευνα για τις δραστηριότητες του πρέσβη των ΗΠΑ στα Σκόπια.

Επίσης ζητούνταν να διερευνηθεί αν ο πρέσβης παρενέβη ώστε να αναβληθούν οι εκλογές που είχαν προσδιοριστεί αρχικά για τις 24 Απριλίου 2016, στις 5 Ιουνίου και στη συνέχεια για τις 11 Δεκεμβρίου. Το τελευταίο διάστημα ο Ν. Γκρούεφσκι επέλεξε να τρενάρει όσο ήταν δυνατό τις πολιτικές εξελίξεις, περιμένοντας αρχικά την ανάληψη των καθηκόντων του Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου και στη συνέχεια να υπάρξουν απτά δείγματα μιας νέας πολιτικής των ΗΠΑ και στην περιοχή των Βαλκανίων.

Αποστάσεις ΗΠΑ από τις θέσεις του προέδρου της ΠΓΔΜ

Παρά τις προσδοκίες του Νίκολα Γκρούεφσκι ότι η διοίκηση του Ντόναλντ Τραμπ θα εξέπεμπε ένα διαφορετικό μήνυμα προς τα Σκόπια, αυτό δεν έγινε μέχρι τώρα.

Ακόμη και όταν δημιουργήθηκε το γνωστό ζήτημα με τον γερουσιαστή Ντάνα Ροχραμπάχερ, πρόεδρο της υποεπιτροπής για την Ευρώπη και την Ευρασία, ο οποίος πρότεινε τον διαμελισμό της ΠΓΔΜ στο Κόσοβο και στη Βουλγαρία, παρά το επίσημο διάβημα του υπουργείου Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν προχώρησε σε δημόσια αποδοκιμασία.

Ο «πάγος» όμως για τον Ν. Γκρούεφκσι ήρθε από τις ΗΠΑ την περασμένη Τετάρτη, λίγες ώρες αφότου ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ ανακοίνωνε με διάγγελμά του προς τον λαό ότι δεν επρόκειτο να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό της Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης, Ζόραν Ζαέφ, προκειμένου να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας με τρία από τα τέσσερα αλβανικά κόμματα, έχοντας την πλειοψηφία των εδρών της Βουλής με την υποστήριξη 67 βουλευτών σε σύνολο 120.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για πρώτη φορά από τις εκλογές της 11ης Δεκεμβρίου πήρε θέση με επίσημη ανακοίνωσή του για τις εξελίξεις στην ΠΓΔΜ, καλύπτοντας ουσιαστικά τις μέχρι τώρα τοποθετήσεις του πρέσβη Τζες Μπέλεϊ και πήρε αποστάσεις από την ενέργεια του προέδρου της ΠΓΔΜ. Αυτό που ξεκαθάρισε επίσης ήταν ότι υπάρχει κοινή γραμμή πλεύσης των ΗΠΑ «με τους σύμμαχους μας στο ΝΑΤΟ και τους εταίρους μας στην ΕΕ».

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ζήτησε να σχηματιστεί εδώ και τώρα κυβέρνηση, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση -και όχι νέες εκλογές όπως θέλει ο Ν. Γκρούεφκι- κατά τρόπο σύμφωνο με το Σύνταγμα, όπως ανέφερε, παίρνοντας αποστάσεις από την αντισυνταγματική εκτροπή των Γκιόργκι Ιβάνοφ – Νίκολα Γκρούεφσκι, που δεν θεωρούν… πλειοψηφία τους 67 βουλευτές.

Το πλαίσιο

Επίσης οι ΗΠΑ περιέγραψαν και το πλαίσιο της νέας κυβέρνησης «που θα είναι προσηλωμένη στο κράτος δικαίου και στην εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, θα συμβάλλει στον τερματισμό της πολιτικής κρίσης, η οποία έχει επιβραδύνει σημαντικά τη δημοκρατική και οικονομική ανάπτυξη, καθώς και τη διαδικασία ευρωατλαντικής ενσωμάτωσης της χώρας».

Η ενέργεια όμως του προέδρου της ΠΓΔΜ, Γκ. Ιβάνοφ, να μη δώσει την εντολή στον Ζόραν Ζαέφ, επικαλούμενος εθνικό ζήτημα και θέμα εθνικής κυριαρχίας κλπ., προκειμένου να σωθεί η εξουσία του Ν. Γκρούεφσκι, εκ των πραγμάτων απειλεί να μεταφέρει την κρίση από το πεδίο της πολιτικής σ’ αυτό της εθνοτικής κρίσης με τους Αλβανούς της ΠΓΔΜ, με την εμπλοκή και της Αλβανίας και του Κοσόβου, με τον κίνδυνο να φέρει στο προσκήνιο «αλβανικό ζήτημα» με την απειλή εκ νέου γεωπολιτικών συγκρούσεων, στην ευαίσθητη αυτή περιοχή, όπως σωστά προειδοποίησε η Φεντερίκα Μογκερίνι.

Ήδη κάποιοι φροντίζουν να ρίξουν λάδι στη φωτιά, όπως ο πρόεδρος του Κόσοβου, Χασίμ Θάτσι, ο οποίος έσπευσε να μιλήσει για «θάψιμο της συμφωνίας της Οχρίδας» και να υποστηρίξει ότι «ίσως οι Αλβανοί θα πρέπει να αναλάβουν το πεπρωμένο των δικαιωμάτων τους στα χέρια τους».

Η υπογραφή της λεγόμενης «αλβανικής πλατφόρμας» από τα αλβανικά κόμματα της ΠΓΔΜ μέσα στο πρωθυπουργικό γραφείο του Εντι Ράμα στα Τίρανα, με τη δική τους πίεση προς όλα τα μέρη, ήταν μια ενέργεια που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη, ούτε στην ΠΓΔΜ, ούτε στις γειτονικές χώρες της περιοχής που έχουν άμεσο ενδιαφέρον. Με ανοιχτά επίσης τα ζητήματα του Κοσόβου με τη Σερβία αλλά και το Μαυροβούνιο (καθορισμός συνόρων κλπ.) ήταν αναμενόμενη και η εμπλοκή της Ρωσίας, που δεν έπαψε ποτέ να δείχνει ενδιαφέρον για την περιοχή. Ήδη το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας αντέδρασε τονίζοντας ότι η λεγόμενη «αλβανική πλατφόρμα» που προωθείται στηρίζει τα σχέδια για τη «Μεγάλη Αλβανία», κάνοντας λόγο για ενέργειες που προκαλούν αποσταθεροποίηση στο σύνολο των Βαλκανίων.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ,Εθνος