Για πάντα φίλοι, Ελληνες και Βρετανοί βετεράνοι

in Articles, Greece / by Antiochos / on March 24, 2009 at 10:28 pm /

Για πάντα φίλοι, Ελληνες και Βρετανοί βετεράνοι
Tου Νικου Kωνστανταρα

Ο ένας οργάνωσε και εκτέλεσε μια από τις πιο τολμηρές επιχειρήσεις κομάντο του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο άλλος ήταν ο πρώτος Ελληνας αλεξιπτωτιστής και πήρε μέρος στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου. Αλλος μετέφερε κομάντος και εφόδια με καΐκι στην Ανατολική Μεσόγειο, κάτω από τη μύτη των Γερμανών. Αλλος πετούσε μαχητικό Χαρικέιν στους ουρανούς της Βορείου Αφρικής, της Ιταλίας και της Γιουγκοσλαβίας. Ζούσαν στο όριο της ζωής με τον θάνατο. Είδαν τους συντρόφους τους να πέφτουν νεκροί, πρώτα στη μάχη και κατόπιν στη μάχη του χρόνου και των ασθενειών.

Στις 9 Μαρτίου, 65 χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, Ελληνες που είχαν πολεμήσει στο πλευρό των βρετανικών δυνάμεων συναντήθηκαν πάλι με τους παλιούς συμμάχους, αντάλλαξαν αναμνήσεις και ήπιαν ένα ποτήρι κρασί. Η συνάντηση έγινε στην κατοικία του Βρετανού πρέσβη με πρωτοβουλία του στρατιωτικού ακόλουθου, συνταγματάρχη Πολ Λοτζ.

Ειδικές Επιχειρήσεις

«Ζούμε σε έναν καλύτερο κόσμο, χάρη στις δικές σας θυσίες», είπε ο πρεσβευτής Ντέιβιντ Λάντσμαν, καλωσορίζοντας αυτή τη «διακεκριμένη και μοναδική ομάδα ανθρώπων». Οι περίπου τριάντα βετεράνοι -εθελοντές όλοι- ήταν μέλη του Σώματος Ειδικών Επιχειρήσεων (το SOE, το οποίο εξελίχθηκε στις μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας), της Ειδικής Μοίρας Ναυτικού (Special Boat Squadron), της Βασιλικής Αεροπορίας και του Ιερού Λόχου.

Ο Θέμης Μαρίνος, πρωτεργάτης στην ανατίναξη του Γοργοπόταμου και ο πρώτος Ελληνας αλεξιπτωτιστής κομάντο, μίλησε με χιούμορ και μετριοφροσύνη για το πώς στρατολογήθηκε στο SOE πολύ πριν το μάθει ο ίδιος. Εκπαιδεύτηκε στη σχολή ανορθόδοξου πολέμου έξω από τη Χάιφα της Παλαιστίνης και μόνο όταν βρέθηκε στον Γοργοπόταμο τον Νοέμβριο του 1942 πληροφορήθηκε ότι ήταν μέλος των ειδικών δυνάμεων της Βρετανίας. Για τους συμπολεμιστές του, ο τελευταίος επιζών της επιχείρησης που ένωσε για λίγο τους αντάρτες του Αρη Βελουχιώτη και του Ναπολέοντα Ζέρβα, κατέληξε απλά: «Φίλοι για πάντα».

Ο Ιάσων Μαυρίκης, παλαίμαχος του Ιερού Λόχου και της μοίρας «Μ» της Ειδικής Μοίρας Ναυτικού, συμμετείχε στη διοργάνωση της εκδήλωσης. Ως μέλος της μοίρας συμμετείχε σε επιχειρήσεις εναντίον των Ναζί στα Δωδεκάνησα, τη Λήμνο, την Κρήτη και τη Θεσσαλονίκη. «Πιστεύαμε στην τελική νίκη και μέσα στις πιο σκοτεινές μέρες του πολέμου. Ακόμη και όταν ο Ρόμελ έβλεπε την Αλεξάνδρεια μέσα από τα κιάλια του», είπε.

Ψαράδες και πειρατές

Ο Ρήγας Ρηγόπουλος ήταν κυβερνήτης ενός επιταγμένου καϊκιού σφουγγαράδων, οι οποίοι αποτελούσαν και το πλήρωμά του. Ως μέρος του Αγγλοελληνικού Στολίσκου (Anglo-Hellenic Flotilla) μετέφερε πολεμιστές και εφόδια στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, με ταχύτητα 8 μίλια την ώρα. «Μας είπαν ότι ο πόλεμος ο δικός μας θα ήταν ανορθόδοξος, ότι θα είμαστε πειρατές. Σηκώναμε την τούρκικη σημαία στα τούρκικα ύδατα και σε αυτά που ήταν υπό γερμανική κατοχή παριστάναμε τους ψαράδες», διηγήθηκε ο Ρηγόπουλος. «Μια μέρα ένας άλλος καπετάνιος κατέλαβε ένα πολύ μεγαλύτερο γερμανικό πλοίο, σαν πειρατής, με ρεσάλτο. Μας το έφερε εκεί που γιορτάζαμε το Πάσχα, σε τουρκικά ύδατα, υπό την προστασία του Αλλάχ».

Ο αντιπτέραρχος Κωνσταντίνος Α. Χατζηλάκος, πρόεδρος του Συνδέσμου Βετεράνων Αεροπόρων 1940-1945 (RAFA Αθηνών), ο οποίος πολέμησε κάτω από τον επιχειρησιακό έλεγχο της Βρετανικής Αεροπορίας μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τους Ναζί, σημειώνει ότι ο σύνδεσμος ξεκίνησε το 1975 με 250 μέλη. «Σήμερα μόνο έξι πιλότοι εκπροσωπούν την ομάδα μας… Κάθε χρόνο λιγοστεύουμε».

Μια ζωηρή, κωμική και ατρόμητη οικογένεια

Το πνεύμα της εποχής κατέγραψε ο σερ Πάτρικ Λι Φέρμορ, ο θρυλικός κομάντο των κρητικών βουνών και ο πιο διακεκριμένος Βρετανός συγγραφέας ταξιδιωτικών περιπλανήσεων της εποχής μας, όπως τον αποκαλεί ο βρετανικός Τύπος. «Οταν άρχισε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος εγώ περιπλανιόμουν στη Ρουμανία… Κάποιος τραγουδούσε ένα τραγούδι, νομίζω λεγόταν “Τρέχα κουνελάκι, τρέχα”. Δεν τραγουδούσε πολύ καλά», ξεκίνησε ο 94χρονος Λι Φέρμορ, διαβάζοντας ένα κείμενο που είχε γράψει για τη συνάντηση. «Εχω ένα πρόβλημα με τα μάτια μου και πιθανώς να τα κάνω μούσκεμα», είπε με χαμόγελο. Περιέγραψε με βροντερή φωνή πώς στρατολογήθηκε ως ανθυπολοχαγός πληροφοριών στην Κρήτη και πώς εκπαιδεύτηκε στη σχολή ανορθόδοξου πολέμου έξω από τη Χάιφα. «Οι εκπαιδευόμενοι ήταν όλοι Κρητικοί. Γνώριζαν τα όπλα πολύ καλύτερα απ’ ό,τι εγώ», σχολίασε με ιρλανδικό χιούμορ.

Δεν αναφέρθηκε στον αρχηγικό ρόλο που έπαιξε στην απαγωγή του Γερμανού διοικητή της Κρήτης, στρατηγού Χάινριχ Κράιπε, το 1944, μια αποστολή η οποία έγινε παγκοσμίως γνωστή ως μια από τις πιο τολμηρές επιχειρήσεις του πολέμου. Για τους Κρητικούς συμπολεμιστές του –για τους οποίους ήταν γνωστός ως «Μιχάλης» ή «Φιλεντέμ»– θυμάται: «Στο τέλος είμαστε όλοι μέλη μιας μεγάλης οικογένειας. Μιας ζωηρής, κωμικής και ατρόμητης οικογένειας. Φίλοι για πάντα».

Ο Λι Φέρμορ αναφέρθηκε στη συμμετοχή του Ελληνικού Ιερού Λόχου στην κατάληψη του Ρίμινι. «Αυτό που είχε τραγουδήσει η Σοφία Βέμπο, έγινε πραγματικότητα, εκατό χιλιόμετρα από τη Ρώμη». Αρχισε να τραγουδάει με σφιγμένη γροθιά: «Δεν έχει διόλου μπέσα / κι όταν θα μπούμε μέσα / ακόμη και στη Ρώμη γαλανόλευκη / θα υψώσουμε σημαία ελληνική». Τελειώνοντας, αναφώνησε: «Αυτές ήταν αξέχαστες εποχές, όπως η σημερινή μέρα. Είθε το πνεύμα τους να ζει για πάντα!» Και προέτρεψε την παρέα να τραγουδήσουν πάλι.

ΠΗΓΗ:Kathimerini.gr