Ο ΜΕΣΣΗΝΙΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑΣ ( Μέρος 2ον )

Ο ΜΕΣΣΗΝΙΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑΣ ( Μέρος 2^ον )

 

Στην πρωτοπορία του Μακεδονικού Αγώνα

Ο μικρός Σαράντης Αγαπηνός έζησε τα παιδικά του χρόνια στο Ναύπλιο. Εκεί πήγε σχολείο. Όταν τον ρωτούσαν : «Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», απαντούσε με σιγουριά : «Θα γίνω αξιωματικός και θα πάω στον πόλεμο». Σε ηλικία 10 ετών περίπου, χάνει τον πατέρα του από συγκοπή καρδιάς. Ήταν τότε εφέτης και υπηρετούσε στο Ναύπλιο. Ένας συγγενής του παίρνει την οικογένεια στην Αθήνα και ο μικρός Τέλλος με τους δύο αδελφούς του, τον Αντώνη και το Νίκο, συνεχίζει πλέον εκεί το σχολείο. Σε ηλικία μόλις 15 ετών τελειώνει το Γυμνάσιο και μπαίνει στη Σχολή Ευελπίδων. Όταν αποφοίτησε από την Σχολή Ευελπίδων, τον Ιούλιο του 1901, τοποθετήθηκε στη φρουρά Αθηνών, στο 7^ο Σύνταγμα. Λίγους μήνες αργότερα ζήτησε από τον τότε Διάδοχο Κωνσταντίνο να μετατεθεί στα σύνορα. Έκπληκτος ο Διάδοχος τον μετέθεσε τον Φεβρουάριο του 1902 στον ακριτικό τότε Τύρναβο, λέγοντάς του ότι πρώτη φορά του ζητά αξιωματικός την χάρη να τον στείλει στα σύνορα. Άλλοι του ζητούσαν να μείνουν στην Αθήνα για να κάνουν βόλτες στα καφενεία της οδού Πατησίων.

Στο συνοριακό φυλάκιο που υπηρέτησε έγινε ήρωας αρκετών επεισοδίων με τους απέναντι Τούρκους. Σε μια περίπτωση μάλιστα, πήδησε τα σύνορα και μπήκε στο Τούρκικο φυλάκιο προκειμένου να φέρει πίσω ένα όπλο Γκρας που ανήκε στον Ελληνικό Στρατό και το κρατούσαν οι Τούρκοι από τον πόλεμο του 1897. Μετά το επεισόδιο αυτό, έλεγε στους παλαιότερους αξιωματικούς συναδέλφους του για τους Τούρκους : «Απορώ, βρε αδελφέ, πώς τέτοια ζώα σας εκυνήγησαν στον πόλεμο του 1897».

Στη Μακεδονία πήγε εθελοντικά κατόπιν επανειλημμένων δικών του προσπαθειών, ενώ οι ανώτεροί του δεν του έδιναν άδεια, λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Αναγκάστηκε να καταφύγει στη μεσολάβηση του φίλου του Μακεδονομάχου Υπολοχαγού Ν. Ρόκκα (καπετάν Κολιός). Τελικά τού έδωσαν την άδεια. Και μια νύχτα του Σεπτεμβρίου του 1906, αυτός αρχηγός με καπετάνιο τον Γεώργιο Τηλιγάδη και δώδεκα ευζώνους Ρουμελιώτες φεύγουν με ιστιοφόρο από το Τσάγεζι (το σημερινό Στόμιο) της Λάρισας για τη Μακεδονία.

Αποβιβάζονται στις εκβολές του Λουδία νύχτα, από το ιστιοφόρο. Με μύριες προφυλάξεις φθάνουν στη Νάουσα, που ήταν το κέντρο του αγώνα της περιοχής. Έδρα και ορμητήριό του θα έχει την Λίμνη των Γιαννιτσών. Ο Άγρας ανέλαβε να εκδιώξει τους Κομιτατζήδες από τον Βάλτο.

Οι Βούλγαροι μετά την αποτυχία της Επανάστασης του Ίλιντεν το 1903, καταδιωκόμενοι από τα τουρκικά αποσπάσματα βρήκαν καταφύγιο στη λίμνη. Έτσι σιγά σιγά εκτόπισαν τους ντόπιους ψαράδες. Όλος ο γύρω κάμπος καταδυναστευόταν από τους κομιτατζήδες αυτούς, που την ημέρα έβγαιναν και τρομοκρατούσαν τα γύρω χωριά και το βράδυ τρύπωναν στις κρυφές και απόρθητες έως τότε καλύβες τους. Έτσι, σιγά σιγά αναγκάζονταν οι δυστυχείς αυτοί Έλληνες χωριάτες να δηλώνουν υποταγή στους αδίστακτους κομιτατζήδες, γιατί διαφορετικά αντιμετώπιζαν το δολοφονικό μαχαίρι, τη φωτιά και το δυναμίτη.

Μπροστά στην κατάσταση αυτή το Προξενείο μας στη Θεσσαλονίκη αποφάσισε να δράσει μέσα στη λίμνη, στην ίδια τη φωλιά των Κομιτατζήδων. Ο Άγρας, λοιπόν, ανέλαβε να τους εκδιώξει από το Βάλτο. Προκαλώντας τους να αναμετρηθούν μαζί του, κατάφερε να καταλάβει την περίφημη Καλύβα των Βουλγάρων, γνωστή με το όνομα Κούγκα. Με την βοήθεια του ντόπιου σώματος τού καπετάν Γκόνου Γιώτα, πρόσβαλε το Ζερβοχώρι που ήταν το ορμητήριο των Κομιτατζήδων.

Στις 14 Νοεμβρίου του 1906 εξορμά για να καταλάβει την κεντρική Βουλγάρικη Καλύβα του Ζερβοχωρίου. Καθώς όμως δεν είχε επαρκή δύναμη για να προκαλέσει αντιπερισπασμό στις γειτονικές βουλγάρικες καλύβες, βρέθηκε ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά. Στην πεισματώδη σύγκρουση, οι απώλειες ήταν τρεις σύντροφοι του Άγρα νεκροί και τρεις τραυματίες, μεταξύ των οποίων ο υπαρχηγός του, Τηλιγάδης, καθώς και ο ίδιος ο Άγρας, ο οποίος τραυματίστηκε στον δεξιό ώμο και στο δεξί χέρι. Οι νεκροί ήσαν ο Δημ. Μακρακιώτης από την Δωρίδα, ο Γεώργιος Θεμελής από την Καστοριά και ο Φώτης Τριζόπουλος από την Κουλακιά. Το Κέντρο του Αγώνα, τον καλεί να μεταβεί στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να γιατρευθεί από τα τραύματά του. Με δική του ευθύνη παραμένει μόνο 4 ημέρες και κατόπιν επιστρέφει πίσω στο Βάλτο και στα παλληκάρια του. Στις φωτογραφίες που διασώθηκαν από την εποχή εκείνη, βλέπουμε τον Άγρα με τους συντρόφους του στο Βάλτο φορώντας γάντι στο δεξί χέρι γιατί του έλειπε η ονυχοφόρος φάλαγγα από το μεσαίο δάκτυλο του δεξιού χεριού του. Αυτό το γάντι μαζί με το όπλο του, ένα μάνλιχερ, νεότατο τότε όπλο, και την ξιφολόγχη του τα έστειλαν στους συγγενείς του για ενθύμιο. Τα πήρε ο μικρός αδελφός του Νίκος που έζησε στο Benisuef της Αιγύπτου, ο οποίος και τα πέταξε στον ποταμό Νείλο όταν ο Νάσερ με δικτατορικό τρόπο εφάρμοσε ειδικά μέτρα για τους Έλληνες και τους άλλους ξένους της Αιγύπτου.

Στο Βάλτο η υγεία του έχει βλαφθεί ανεπανόρθωτα. Τον Φεβρουάριο του 1907 το Κέντρο του Αγώνα της Θεσσαλονίκης τον στέλνει στην Νάουσα, απ’ όπου θα συνεχίσει την οργανωτική δουλειά.

Ο Άγρας φθάνοντας στη Μακεδονία τον Οκτώβριο του 1906 ήλθε σ’ επαφή με τους ανθρώπους που το Προξενείο μας είχε επιφορτίσει να βοηθούν τους Μακεδονομάχους σε κάθε περιοχή. Έτσι και στη Νάουσα στην Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα συμμετείχε ένα εξέχον μέλος της τοπικής κοινωνίας. Ήταν ο βιομήχανος Ζαφείριος Λόγγος.

Ο Ζαφείριος Λόγγος διατηρούσε μεγάλο εργοστάσιο νηματουργίας στη Νάουσα με την επωνυμία : «Νηματουργία Λόγγου Κύρτση και Τουρπάλη». Παλαιότερα στο εργοστάσιό του είχε εργασθεί ο Βάννης Ζλατάν, ο Βοεβόδας τού Βουλγαρικού Κομιτάτου, ο κύριος αντίπαλος του Άγρα στη Λίμνη των Γιαννιτσών. Να σημειωθεί εδώ ότι ο Ζλατάν καταγόταν από τη Γκολέσιανη το σημερινό χωριό Λευκάδια της Νάουσας και είχε πάει σε Ελληνικό σχολείο. Διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον εργοδότη του Ζαφείριο Λόγγο, έβγαιναν μάλιστα μαζί για κυνήγι. Στη Νάουσα επίσης ο Άγρας γνωρίστηκε με τον Τώνη Μίγγα, έναν οικογενειάρχη από τον κύκλο των ανθρώπων τού Μακεδονικού Αγώνα. Ο Τώνης Μίγγας ήταν ράπτης γουνοποιός στο επάγγελμα. Ο Ζλατάν ήταν πελάτης του. και ο Τώνης Μίγγας του είχε ράψει μια γούνα.

Ο Ζλατάν λοιπόν, καθαιρεμένος από Βοεβόδας του Βάλτου από το Βουλγαρικό Κομιτάτο και νικημένος από τον Άγρα ζήτησε να συναντηθεί μαζί του. Τόσο ο Ζαφείριος Λόγγος όσο και ο Τώνης Μίγγας, είπαν στον Άγρα ότι τον γνώριζαν προσωπικά, αλλά και ότι θα έλθουν και αυτοί στη συνάντηση. Με τέτοιες εγγυήσεις, νομίζω ότι η στρατιωτική του τιμή, δεν επέτρεπε στον Άγρα να αμφιβάλλει για τη σιγουριά της συνάντησης. Ο σκοπός της συναντήσεως ήταν να έλθει ο Ζλατάν στην Αθήνα μαζί με τον Άγρα, προσχωρώντας έτσι στην πλευρά του ελληνισμού, πράγμα που είχε συμβεί παλαιότερα με πολλούς πρώην οπαδούς του βουλγαρικού κομιτάτου. Έτσι στη Νάουσα ερχόντουσαν απεσταλμένοι του Ζλατάν για να συζητήσουν. Οι συζητήσεις εγένοντο κυρίως νύχτα ή Σάββατο, την ημέρα του παζαριού, συνήθως στο σπίτι του Μίγγα. Μεταξύ των απεσταλμένων ήσαν δύο χωρικοί από το χωριό Μαρίνα, ο Μήτση Πέσιος και ο Γιώργης Γκότσης.

http://math-telos-agras.pblogs.gr

 

 

Related posts:

• Le Figaro: H γλώσσα των Σκοπίων είναι Βουλγαρική Διάλεκτος!!!!
• Ο Νίμιτς «κάλυπτε» τις προκλήσεις των Σκοπίων και ο πρέσβης αγρόν ηγόραζε
• Μακεδονικό και Παρασκήνιο - 16